دستهبندی : نهال مثمر
نهال دراگون فروت
نهال دراگون فروت (Dragon Fruit) یا پیتایا (Pitaya)، در واقع نهال یک نوع کاکتوس بالارونده است. این گیاه بومی مناطق گرمسیری آمریکای مرکزی (مانند مکزیک) است و به دلیل میوه خاص و زیبایش در سراسر جهان محبوبیت پیدا کرده است.
برخلاف تصور رایج، «نهال» دراگون فروت معمولاً یک ساقه بریده شده (قلمه) از یک گیاه بالغ است، نه یک نهال ریشه‌دار سنتی شبیه درختان میوه.
در ادامه، توضیحات کاملی در مورد این گیاه، میوه و شرایط نگهداری آن ارائه می‌شود:
۱. مشخصات گیاه‌شناسی (نهال دراگون فروت چیست؟)
* نوع گیاه: دراگون فروت یک کاکتوس اپی‌فیت (Epiphytic) و بالارونده از جنس Hylocereus است. این به این معنی است که در طبیعت به تنه درختان دیگر می‌چسبد و بالا می‌رود و ریشه‌های هوایی تولید می‌کند.
* شکل ظاهری: گیاه دارای ساقه‌های بلند، سه‌گوش (سه وجهی)، بندبند و گوشتی است. این ساقه‌ها می‌توانند تا چندین متر رشد کنند.
* تکثیر: اگرچه می‌توان آن را از بذر کاشت (که بسیار زمان‌بر است و ممکن است سال‌ها طول بکشد تا میوه دهد)، اما روش اصلی و تجاری تکثیر آن از طریق قلمه زدن ساقه‌ها است. قلمه‌هایی که از گیاه بالغ گرفته می‌شوند، می‌توانند خیلی زودتر (گاهی در عرض ۲ سال) به میوه‌دهی برسند.
* گل‌دهی: این گیاه گل‌های بسیار بزرگ، زیبا و معطری به رنگ سفید (گاهی صورتی) تولید می‌کند که فقط در شب باز می‌شوند و به "ملکه شب" معروف هستند.
* میوه: میوه همان دراگون فروت معروف است که پوستی فلس‌دار به رنگ صورتی، قرمز یا زرد دارد. گوشت داخلی آن می‌تواند سفید، قرمز یا بنفش با دانه‌های سیاه خوراکی (شبیه کیوی) باشد.
۲. شرایط کلیدی نگهداری نهال دراگون فروت
نگهداری از این گیاه نیازمند درک این نکته است که یک کاکتوس گرمسیری است، نه یک کاکتوس بیابانی.
* دما (مهم‌ترین فاکتور):
* این گیاه کاملاً گرمسیری و به شدت به سرما حساس است.
* دمای ایده‌آل برای رشد آن بین ۲۱ تا ۲۹ درجه سانتی‌گراد است.
* تحمل سرما: ندارد. دماهای زیر ۱۰ درجه سانتی‌گراد به گیاه آسیب می‌زند و یخبندان و دمای نزدیک به صفر درجه به راحتی آن را از بین می‌برد.
* نور:
* به نور آفتاب کامل (حداقل ۶ ساعت در روز) نیاز دارد. نور کافی برای گل‌دهی و میوه‌دهی ضروری است.
* در مناطق بسیار داغ و خشک (آفتاب سوزان)، کمی سایه در بعد از ظهر می‌تواند از سوختگی ساقه جلوگیری کند.
* خاک:
* به خاکی با زهکشی فوق‌العاده عالی نیاز دارد. بهترین گزینه، خاک مخصوص کاکتوس یا ترکیبی از خاک باغچه، ماسه و مواد آلی (مانند کمپوست یا پیت ماس) است.
* خاک نباید سنگین و رسی باشد تا آب را در خود نگه ندارد.
* آبیاری:
* بزرگترین خطر برای دراگون فروت، آبیاری بیش از حد است که باعث پوسیدگی ریشه می‌شود.
* اجازه دهید خاک بین دو آبیاری کاملاً خشک شود. در فصول گرم و رشد (بهار و تابستان) به آب بیشتری نیاز دارد، اما در زمستان آبیاری را به شدت کاهش دهید.
* نیاز به قَیّم (تکیه‌گاه):
* این گیاه بالارونده است و حتماً به یک تکیه‌گاه محکم (مانند یک ستون چوبی، بتنی یا داربست قوی) نیاز دارد تا از آن بالا برود.
* گیاه باید از قیم بالا برود و سپس شاخه‌های آن به صورت چتری به سمت پایین آویزان شوند؛ گل‌دهی و میوه‌دهی روی همین شاخه‌های آویزان اتفاق می‌افتد.
* کوددهی:
* در فصل رشد (بهار و تابستان) به تغذیه منظم با کودهای متعادل یا کودهای غنی از پتاسیم و همچنین کودهای آلی (کمپوست) نیاز دارد.
۳. پرورش دراگون فروت در ایران
* مناطق مناسب: به دلیل حساسیت شدید به سرما، کشت تجاری و موفق دراگون فروت در فضای باز فقط در مناطق گرمسیری و جنوبی کشور (مانند استان‌های هرمزگان، بوشهر و جنوب سیستان و بلوچستان) که زمستان‌های کاملاً بدون یخبندان دارند، امکان‌پذیر است.
* مناطق معتدل و سردسیر: در سایر نقاط ایران، دراگون فروت باید حتماً به صورت گلدانی یا در گلخانه پرورش داده شود.
* کاشت در گلدان: می‌توان آن را در گلدان‌های بسیار بزرگ همراه با یک قیم محکم کاشت. در فصول گرم گیاه را در بیرون (بالکن یا حیاط) قرار دهید و قبل از شروع اولین سرمازدگی در پاییز، آن را به مکانی گرم، پرنور و محافظت‌شده (
داخل خانه یا گلخانه) منتقل کنید.